آنچه که امروزه به نام ” بیومتریک ” خوانده می شود ، عبارت است از روشهای خودکار جهت شناسایی اشخاص. روشهایی که مبتنی بر خصوصیات فیزیکی و رفتاری فرد هستند. این خصوصیات شامل چهره ، اثرانگشت ، شکل هندسی کف دستها ، عنبیه ، شبکیه، سیاهرگ و صدای افراد می باشد. امروزه تکنیکهای بیومتریک اصول زیربنایی روشهای تشخیص هویت در امور امنیتی را تشکیل می دهد.
از آنجا که روز به روز میزان رخنه در نقض موارد امنیتی و کلاهبرداری ها در معاملات بیشتر می شود، لذا ضرورت داشتن روشهای بسیار مطمئن جهت تشخیص هویت آشکارتر می گردد. روشهای مبتنی بر بیومتریک می توانند امنیت معاملات مالی و اطلاعات خصوصی افراد را تامین نمایند. این روشها در دولتها، ارتش و امور مالی کاربردهای فراوانی دارند. همچنین زیرساختهای بسیار گسترده مربوط به شبکه های اطلاعاتی، بانکداری الکترونیک، سرمایه گذاری های مالی و سایر معاملات، سیستم فروش، اجرای قانون، سلامتی و خدمات اجتماعی همگی از روش های بیومتریک استفاده می کنند.
نرم افزارهای تشخیص هویت که مبتنی بر روشهای بیومتریک هستند عبارتند از : پایانه های کاری، شبکه، دسترسی دامنه ها، امنیت داده ها، ورود به برنامه ها، دسترسی از راه دور به منابع اطلاعاتی و امنیت صفحات وب.
اطمینان به این روش ها برای رشد سالم شبکه های اقتصاد جهانی بسیار ضروری است. این روش ها چه به تنهایی استفاده شود و چه به همراه سایر روشهای تشخیص هویت نظیر کارتهای هوشمند، امضای الکترونیک، کلیدهای رمز نگاری به عنوان اصول اولیه در اقتصاد امروزه و همچنین زندگی روزمره ما حضور دارند. این روش ها بسیار مطمئن تر از روش های فعلی می باشند. ( مانند کلمه رمز عبور یا pin ). علت آن هم این است که روش های بیومتریک اولا مبتنی بر خصوصیات منحصر به فرد یک شخص هستند. (در حالیکه مثلا یک کلمه رمز می تواند توسط چندین شخص استفاده شود ) و ثانیا صحت آنها کاملا مورد اطمینان است. همچنین از نظر هزینه به صرفه می باشد.
چرا اثرانگشت به عنوان مهمترین روش تشخیص هویت استفاده می شود؟
اثر انگشت یک روش خطاناپذیر در تشخیص هویت است. این علت اصلی استفاده از این روش جهت نگهداری اطلاعات مجرمانه و بازشناسی آنها در دستگیریهای مجدد می باشد.
علم تشخیص هویت بوسیله اثر انگشت به عنوان مهمترین روش درمیان سایر روشهای تشخیص هویت شناخته شده است. علل این امر عبارتند از :
1. برای بیشتر از 100 سال در تمام جهان توسط دولت ها بدون خطا استفاده شده است. در میان بیلیونها انسان، هیچ دو فردی با اثر انگشت یکسان یافت نشده است. درتمام کره زمین اثر انگشت، اساس تشخیص هویت در ادارات پلیس می باشد.
2. این علم باعث تاسیس اولین سازمان حرفه ای در مینه تشخیص هویت در سال 1915 شد. سازمان IAI (international Association for Identification )
3. این علم تا به امروز هم بعنوان پرکاربردترین روش تشخیص هویت باقی مانده است.
4 . بعنوان اولین روش تشخیص هویت، هنوز هم در حال رشد و گسترش می باشد. فقط در آمریکا روزانه اثر انگشت 10 هزار شخص به بانک اطلاعاتی اثر انگشت ها اضافه می شود .
5 . سایر خصوصیات شخص قابل تغییر هستند اما اثر انگشت نه. جراحات یا اعمال جراحی که جای زخمهای عمیق بر جای می گذارند یا بیماری هایی نظیر جذام که لایه هایی ازپوست را از بین می برند هیچیک نمی توانند اثر انگشت را تغییر دهند. اثرانگشت در تمام طول عمر یک انسان ثابت است.
در جوامع قدیم برای شناسایی مجرمان بر آنها داغ می زدند و یا حتی اعضای بدنشان را می بریدند. رومیان باستان، از سوزن های تاتو برای جلوگیری از فرار سربازان استفاده میکردند. تا قبل از نیمه دوم قرن نوزدهم افسران پلیسی که حافظه فوق العاده ای در مورد چهره مجرمان داشتند که به آنها چشم دوربینی می گفتند، برای شناسایی مجرمان با سابقه استفاده می شدند. بعد از اختراع دوربین عکاسی، بار از شانه این افسران برداشته شد ولی هنوز برای شناسایی دقیق و عاری از خطا، کافی نبود.
در حدود سال 1870 یک انسان شناس فرانسوی به نام آلفونس برتیلون سیستمی ابداع کرد که ابعاد و اندازه ی استخوان های خاصی را در بدن اندازه گیری و نگهداری می کرد. این اندازه ها فرمول خاصی را ارائه می داد که طبق تئوری برتیلون فقط بر یک فرد قابل انطباق می باشد و در طول زندگی نیز تغییر نمی کند.
این سیستم برای مدت سی سال پذیرفته بود، ولی در حل مشکلی که در سال 1903 رخ داد عاجز ماند.در آن سال مردی به نام ویل وست محکوم به حبس در زندان کانزاس شد. بعد از آن معلوم شد که در آن زندان یک زندانی دیگر بوده است که اندازه گیریهای برتیلون درمورد او با ویل وست بسیار نزدیک و تقریبا یکسان بود. نام این زندانی ویلیام وست بود.
بر طبق تحقیقات ، در واقع دو مرد که بسیار به هم شبیه بودند وجود داشتند، نامهای آنها ویل و ویلیام وست بود. اندازه های فرمول برتیلون برای هردوی آنها تقریبا یکی بود و این آزمایش آنها را به عنوان یک فرد شناسایی کرد. اما آزمایش اثر انگشت به سرعت نشان داد که آنها دو فرد مختلف هستند. بعدها مشخص شد که آنها دوقلوی های همسان بوده اند.